Τις τελευταίες μέρες ξυπνάω συχνά ιδρωμένος στη διάρκεια της νύχτας. Ο ίδιος εφιάλτης. Οι φοιτητές, λέει, έχουν μετατρέψει τις κινητοποιήσεις σε επανάσταση και έχουν παραλύσει τα πάντα. Κλειστές οι σχολές, κλειστοί οι δρόμοι, κλειστά τα πάντα. Τα αιτήματά τους γραμμένα παντού: όχι στην αναθεώρηση του άρθρου 16, όχι στο νόμο-πλαίσιο, όχι στην παγκοσμιοποίηση, όχι στην αξιολόγηση, όχι στην ατομική ιδιοκτησία, όχι στην Ε.Ε., όχι στην Ισπανία που μας πήρε το μουντομπάσκετ, όχι στη Δομινικανή Δημοκρατία της Πολυνησίας (γιατί ακόμα και εκεί θα έχει απελευθερωθεί η ανώτατη εκπαίδευση από τα στενά δεσμά του κράτους), όχι στην αστική δημοκρατία, όχι κέτσαπ στα σάντουιτς, όχι στους αφρούς ξυρίσματος, όχι στον καφέ χωρίς καλαμάκι, όχι στο ναι, όχι και στο όχι. Στον εφιάλτη μου η κατάσταση έχει εκτραχυνθεί. Απέναντι από τους φοιτητές παραταγμένες δυνάμεις καταστολής, αστυνομία και στρατός. Στην κορυφή της παράταξης Μαριέττα και Πολύδωρας με ατσαλάκωτες στρατιωτικές στολές γεμάτες παράσημα να λάμπουν στο στήθος. Κρατούν από ένα σπαθί ο καθένας, τα οποία τείνουν προς τα εμπρός δείχνοντας τους φοιτητές. Κι εγώ φορώντας τα χακί πάνω σε τανκ, φρικαρισμένος, να ακούω τους φοιτητές να φωνάζουν «είστε αδέρφια μας δε θα μας χτυπήσετε». Και τότε τινάζομαι πανικόβλητος απ’ τον ύπνο μου.
Εντάξει, αν από τη μια μεριά έχεις τη Μαριέττα και τον Πολύδωρα, εκφραστές μιας συνολικά κακής κυβέρνησης, τότε δεν έχεις επιλογή. Κατεβαίνεις από το τανκ, πετάς τα χακί, αφήνεις μούσια και συμπαρατάσσεσαι με τους φοιτητές. Αυτά στο όνειρο. Γιατί στην πραγματικότητα δεν είμαι με τους φοιτητές. Θέλω να είμαι μαζί τους, αλλά δεν μπορώ να είμαι. Ναι, υπήρξα αγωνιστικός ως φοιτητής. Ναι, πιστεύω ότι οι φοιτητές πρέπει να είναι το πιο αγωνιστικό κομμάτι της κοινωνίας, να διεκδικούν, να συμμετέχουν ενεργά σε δίκαιες υποθέσεις που αφορούν την κοινωνία και το μέλλον τους. Μέχρι που πιστεύω ότι στους φοιτητές πρέπει να δικαιολογούνται και κάποιες μαλακίες που τις κάνουν έτσι για να ξαλεγράρουν. Αλλά πάλι, σήμερα, όσο κι αν το προσπαθώ, δεν μπορώ να είμαι με τους φοιτητές. Γιατί η μαλακία έχει παραπάει.
Ζήτημα ένα: Μη κρατικά πανεπιστήμια μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα πανεπιστήμια. Γιατί για τέτοια μιλούν οι προτάσεις αναθεώρησης της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Πες τα και ιδιωτικά αν θες, εμένα δε με τρομάζει η λέξη και είναι ντροπή για την ελευθερία διακίνησης ιδεών να φοβάται κανείς να ξεστομίσει τη λέξη «ιδιωτικά» το 2007. Είναι αστείο να περιμένει κανείς σοβαρά ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα τα αμέσως επόμενα χρόνια. Ποιος παράξενος ιδιώτης επενδυτής θα χώσει ένα σκασμό λεφτά σε μια μικρή χώρα για να φτιάξει εδώ σοβαρά πανεπιστήμια αμερικάνικου τύπου; Είμαι όμως υπέρ της αναθεώρησης του άρθρου 16. Να απελευθερωθεί η ανώτατη εκπαίδευση από το κρατικό μονοπώλιο. Να δοθούν επιτέλους ελευθερίες επιλογής στους Έλληνες νέους. Να συμβαδίσουμε επιτέλους με τον υπόλοιπο πολιτισμένο κόσμο. Να υπάρξει κι ένας κάποιος ανταγωνισμός, να πιεστούν τα δημόσια πανεπιστήμια για να γίνουν καλύτερα, να αναγκαστούν στην πράξη καθηγητές και φοιτητές να ζητήσουν καλύτερα πανεπιστήμια.
Αυτό το καλύτερο πανεπιστήμιο φοβούνται οι βολεμένοι της σημερινής κατάντιας. Τρέμουν ότι σε ένα καλύτερο πανεπιστήμιο μπορεί να χρειαστεί να δουλέψουν παραπάνω, ή πιο σωστά τρέμουν ότι μπορεί να χρειαστεί να δουλέψουν (τελεία). Ακόμη περισσότερο, αντιδρούν με πλήρη αυτογνωσία, γνωρίζοντας ίσως ότι οι ίδιοι είναι πολύ κακοί στη δουλειά τους για να χωρέσουν σε καλύτερο πανεπιστήμιο.
Η γνώση, η βαθιά και εξειδικευμένη γνώση, είναι η δύναμη στη σημερινή κοινωνία της γνώσης, είναι το απαιτούμενο εφόδιο για την κοινωνία του μέλλοντος. Έπειτα, η γνώση είναι ο μοναδικός τρόπος κοινωνικής ανέλιξης των κοινωνικά ασθενέστερων και των μεσαίων στρωμάτων. Η Ελλάδα, όμως, κολλημένη στον αναρχοαυτόνομο δήθεν αριστερό αλλά στην πραγματικότητα βαθιά συντηρητικό σοσιαλφασισμό δεν ανήκει στην κοινωνία του μέλλοντος. Και προφανώς δε θέλει να δώσει ευκαιρίες να ξεφύγουν απ’ τη φτώχεια τους και να καβαλήσουν τάξεις και κοινωνικά στρώματα οι κοινωνικά αδύνατοι.
Η αναξιοκρατία, το ρουσφέτι, το κυνήγι της κρατικής θέσης βολεύουν τους βολεμένους. Και οι νέοι άνθρωποι αντί ν’ αντισταθούν στην κατρακύλα, υπερασπίζονται δογματικά την εδραίωση της. Με κεντρικό σύνθημα το ανατριχιαστικό «κατάληψη για πάντα». Δεν μπορεί να εμπιστευτούμε την παιδεία σ’ αυτούς που πάνε κόντρα στη γνώση, σε αυτούς που μισούν τη γνώση και κρατούν επί 2 χρόνια κλειστές τις σχολές για τα κόμπλεξ και τα καπρίτσια τους. Τους ενδιαφέρει η γνώση όλους αυτούς τους δήθεν επαναστάτες; Όχι. Γιατί αύριο θα ξυρίσουν τα μούσια, θα βάλουν τη γαλάζια γραβάτα και θα πάνε στο ραντεβού που έχει κανονίσει ο μπάρμπας τους με τον υπουργό ώστε να βολευτούν κι αυτοί σε μια θεσούλα στο δημόσιο. Στο ραντεβού θα διαβεβαιώσουν ότι την ώρα της κάλπης θα κάνουν το σωστό, και αυτοί και τα υπόλοιπα 78 μέλη της φαμίλιας τους. Και θα το κάνουν όντως. Γιατί αν όλοι αυτοί οι επαναστάτες και οι πλειοψηφίες που διατείνονται ότι εκπροσωπούν δεν ψηφίζουν με γνώμονα τη βολεψιά τους, τότε από του χρόνου θα μας κυβερνάει η Παπαρήγα, θα βγούμε από την Ε.Ε. και θα έχουμε κατώτερους μισθούς 1.300 ευρώ. Πόσο πιθανό το θεωρείτε;
Είναι θλιβερό. Ένα κίνημα από το πιο δυναμικό ηλικιακά κομμάτι της κοινωνίας δε ζητάει την πρόοδο, αλλά αγωνίζεται ύποπτα για να μην αλλάξει τίποτα. Και ενώ στον πλανήτη γύρω μας τα πάντα αλλάζουν, οι φοιτητές επιλέγουν να οδηγήσουν το ελληνικό πανεπιστήμιο σε στασιμότητα, καρφώνοντας την ταφόπλακα πάνω στο κουφάρι του. Και δυστυχώς πρόκειται για μια κηδεία που την πληρώνουμε ακριβά οι Έλληνες φορολογούμενοι. Παραδόξως, πρόκειται για την πρώτη δημοσία δαπάνη κηδεία που γίνεται σε στενό κύκλο, μεταξύ συγγενών και φίλων, καθώς το δημόσιο χρήμα στα πανεπιστήμια κατασπαταλιέται ανεξέλεγκτα, χωρίς λογοδοσία, χωρίς αξιολόγηση, υπό καθεστώς πλήρους αδιαφάνειας και χωρίς αντίκρισμα.
Και οι φοιτητές εξακολουθούν να κάνουν πλάτες στους καθηγητές. Τους καθηγητές που έχουν βάλει ως μεγάλο υπαρξιακό και πολιτικό στόχο τους τη διατήρηση του ενός και μοναδικού συγγράμματος, δηλαδή του δικού τους. Γιατί οι Έλληνες καθηγητές είναι αυθεντίες, τι κι αν τα πανεπιστήμια τους συγκαταλέγονται στα χειρότερα στις διεθνείς αξιολογήσεις. Παρεμπιπτόντως, αυτό το οπισθοδρομικό σύστημα διδασκαλίας που έχουν επιλέξει στην Ελλάδα οδηγεί πολλούς από τους παραδοσιακούς «καλούς μαθητές» του δικού μας συστήματος σε αποτυχία και ψυχολογική κατάρρευση όταν βγαίνουν να σπουδάσουν στο εξωτερικό. Ο λόγος απλός. «Καλός μαθητής ή φοιτητής» στην Ελλάδα είναι αυτός που αποστηθίζει, ξεπατικώνει και αναπαραγάγει το ένα βιβλίο ή το ένα σύγγραμμα και ευχαριστεί τα αυτιά του δασκάλου ή του καθηγητή. Έλα όμως που η γνώση στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και του διαδικτύου είναι πολυεπίπεδη. Έλα που η σύγχρονη γνώση απαιτεί να διαβάζεις πολλά αλληλοσυγκρουόμενα συγγράμματα, θεωρίες και απόψεις και όχι να παπαγαλίζεις.
Τέλος, το άσυλο. Στις δημοκρατίες δε χωράει ο φασισμός των κουκουλοφόρων. Το άσυλο θεσμοθετήθηκε συνταγματικά για να προστατεύσει σκέψεις και ιδέες στον πανεπιστημιακό χώρο και όχι για να δίνει συγχωροχάρτι σε εγκληματικές και παράνομες ενέργειες. Ήταν προστασία από τους μπάτσους ενός ακροδεξιού κράτους και τους ζηλωτές μιας συντηρητικής θρησκείας που δεν άφηναν την επιστημονική, φιλοσοφική και πολιτική σκέψη ελεύθερη σε άλλες εποχές. Σήμερα, ας μην ανεχτούμε άλλο την ασυδοσία, μας κοστίζει ακριβά και σε χρήμα και σε λογική.
Λυπάμαι, αλλά οι φοιτητές έχουν χάσει το όποιο δίκιο ή άδικο θα μπορούσα να τους δικαιολογήσω. Πλέον, όχι μόνο δεν πείθουν την κοινωνία, αλλά με τις πράξεις τους την στρέφουν όλο και περισσότερο εναντίον τους. Με την προσήλωση τους στον αγώνα της στασιμότητας έχουν μετατρέψει τον λίγο Καραμανλή σε μέγα μεταρρυθμιστή στα μάτια του πολύ κόσμου. Η ανοχή της κοινωνίας στις δήθεν αριστερές λογικές τελείωσε και δυστυχώς ακούω όλο και περισσότερους πολίτες να ζητούν από την κυβέρνηση να πάρει σκληρά (αντι)δραστικά μέτρα που στο πρόσφατο παρελθόν θα καταδικάζονταν ως αντιδημοκρατικά από όλους.
Η μεταπολιτευτική Ελλάδα καταδίκασε ιδεολογικά τα τανκ. Ανησυχώ γιατί σήμερα ακούω πολλούς να τα ζητάνε πίσω.
Είναι χαρούμενοι με όσα πετυχαίνουν οι φοιτητές..;